Sau khi dùng slide AI để làm bài thuyết trình, bạn có bao giờ nhận được lời khen đại loại như: “Slide của em nội dung nhiều, bố cục đẹp đấy, nhưng… không đọng lại gì cả!” không?
Chúng ta đang sống trong thời đại mà slide AI (như Gamma, Tome, hay Beautiful.ai) tạo ra những tác phẩm “hoàn hảo” chỉ trong tích tắc. Chúng đẹp, chuẩn chỉnh, không sai font, không lệch màu. Nhưng tại sao, những bộ slide AI này lại dễ dàng bị gán cho cái mác “vô hồn”?
Câu trả lời nằm ở một thứ gọi là “Sự an toàn quá mức”. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào cái bẫy tinh vi của sự “hoàn hảo giả tạo” này và tại sao bạn cần phải tự tay thêm kết nối cảm xúc vào slide AI của mình.
“Cái đẹp hoàn hảo thường lạnh lẽo. Chỉ có những vết nứt mới giúp ánh sáng và cảm xúc đi vào.” – Lời đúc kết về sự chân thật.
Nội dung chính của bài viết:
Khi người xem nhìn slide AI mà không đọng lại kiến thức
Nếu bạn yêu cầu slide AI làm một bộ slide về bất kỳ chủ đề gì, bạn sẽ luôn nhận được sản phẩm cực kỳ “sạch”. Màu sắc trung tính, bố cục đối xứng, thông tin sắp xếp gọn gàng. Nhưng chính cái sự “sạch” này lại là vấn đề lớn nhất. Hiểu đơn giản, slide AI trả cho bạn một sản phẩm đạt 6 đến 7 điểm, nhưng thiếu 30% điểm từ sự sáng tạo, dấu ấn cá nhân.
Khi nhiều người sử dụng AI, người xem sẽ phát hiện một số dấu hiệu phân biệt được slide AI và slide cho bạn tự làm. Từ đó, một bóng ma tâm lý xuất hiện, thường là thành kiến âm thầm khi họ nhìn thấy một slide do AI làm.
Tại sao SLIDE AI lại luôn “an toàn” và thiếu dấu ấn cá nhân?
Cơ thế được thiết lập của AI được huấn luyện trên hàng tỷ mẫu slide tốt nhất và an toàn nhất (safe-for-work). Nhiệm vụ của nó là tránh rủi ro, tránh lỗi sai. Điều này dẫn đến:
- Không dám phá cách: AI không biết thế nào là “nghệ thuật sắp đặt hỗn độn có chủ đích” hay “sử dụng màu sắc đối lập gây sốc.” Nó sẽ luôn chọn màu xanh dương tin cậy, font chữ dễ đọc nhất, bố cục đã được kiểm chứng.
- Thiếu góc nhìn chủ quan: Sự sáng tạo của con người đến từ những trải nghiệm cá nhân, từ cái tôi, cá tính, cảm xúc. AI không có sự yêu ghét, không có sự trăn trở, nên SLIDE AI không thể hiện được cá tính của người thuyết trình.
Tóm lại, slide AI là sản phẩm của phân tích logic, không phải sản phẩm đã có cá tính cá nhân. Nó tạo ra thứ mà mọi người có thể chấp nhận, chứ không phải thứ khiến mọi người nhớ mãi. Tuy nhiên, bạn khó thể đòi hỏi một sản phẩm vượt mức tiêu chuẩ, bởi AI không thể hoàn toàn thay thế con người.
“Sự an toàn là kẻ thù của sự sáng tạo. Cái hoàn hảo mà AI tạo ra chỉ là bản sao trung bình, không có đỉnh cao.” – Lời cảnh báo về sự đồng hóa.
Sự nghèo nàn trong “Điểm nhấn” Cảm Xúc
Trong thuyết trình, “Điểm nhấn” là khoảnh khắc đột phá, là chi tiết “đinh” khiến khán giả phải dừng lại và cảm nhận. Ví dụ: một câu chuyện xúc động, một hình ảnh bất ngờ, hay một con số được làm nổi bật bằng bố cục “lệch chuẩn” đầy ấn tượng.
Slide AI rất khó tạo ra được điều này vì nó:
- Sợ dữ liệu: AI luôn sợ thiếu nguồn, nên nó có xu hướng san bằng mọi thứ về mức trung bình, cung cấp quá nhiều thông tin chi tiết mà không phân biệt được cái nào là điểm nhấn.
- Thiếu sự liều lĩnh: Để tạo ra điểm nhấn, đôi khi bạn phải “liều” bỏ đi 80% nội dung thừa thãi, chỉ giữ lại 20% cốt lõi và phóng to nó lên. AI không làm vậy, nó giữ lại 100% để đảm bảo tính đầy đủ.
Kết quả là, cả bộ slide AI trôi qua mượt mà, nhưng lại có tất cả thông tin chen chúc nhau, không thể hiện được rõ ràng thông điệp, luận điểm, luận ý.
“Cái mà AI làm tốt nhất là sự trôi chảy. Cái mà con người làm tốt nhất là sự đột phá.” – Đánh giá sự khác biệt về vai trò.
Làm sao để dùng slide AI nhưng vẫn có điểm nhấn cá nhân
May mắn thay, slide AI lại là một khung xương đẹp. Nhiệm vụ của chúng ta là thêm vào thịt da và linh hồn cho nó. Đây chính là lúc bạn cần dùng đến “Layout Instinct” của mình.
Cá nhân hóa nội dung
Để bộ slide AI thoát khỏi cái bẫy vô hồn, bạn cần thêm chất liệu cá nhân.
- Thêm câu chuyện của bạn: Thay thế một hình ảnh stock (hình ảnh mẫu) đẹp đẽ của AI bằng một bức ảnh tự chụp, một câu chuyện bạn từng trải qua, hay một ví dụ thực tế tại nơi bạn sống.
- Dùng ngôn ngữ của bạn: AI dịch và tóm tắt rất tốt, nhưng hãy thay thế bằng giọng văn của riêng bạn – gần gũi hơn với đối tượng sinh viên, mạnh mẽ hơn nếu bạn là doanh nghiệp.
- Thử nghiệm cái mới: Khi AI chọn màu xanh dương, hãy thử mạnh dạn chuyển sang màu vàng chanh chói lọi cho slide trọng điểm (nếu hợp lý). Nếu muốn kết nối cảm xúc, bạn cần cho người xem thấy được cá tính của bạn.
Nhiệm vụ của bạn là phá vỡ sự an toàn mà slide AI đã thiết lập. Bởi vì, sự khác biệt giữa một thợ thủ công và một nghệ sĩ là: thợ thủ công tuân thủ quy tắc, còn nghệ sĩ tự mình tạo ra chúng.
Tạm kết
Slide AI là một công cụ giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức để tạo ra thiết kế chuyên nghiệp ban đầu. Nhưng hãy nhớ, đó chỉ là bản nháp đầu tiên.
Đừng chấp nhận sự hoàn hảo giả tạo. Hãy nhìn vào bộ slide AI mà nó tạo ra, và tự hỏi: “Mình muốn nâng cấp thêm cảm xúc cho slide, bây giờ nên làm gì?”
Hãy tự tay thêm vào những chi tiết đinh, những sự phá cách, những câu chuyện cá nhân để biến tác phẩm của AI thành tác phẩm của bạn. Đó mới là cách chúng ta chiến thắng cái bẫy VÔ HỒN của công nghệ.
“Công nghệ có thể nhân bản thông tin, nhưng không bao giờ nhân bản được linh hồn.” – Lời khẳng định về giá trị con người.
Bài viết được thực hiện bởi Nter XS Blazy
